Είκοσι χρόνια μετά την παράσταση του «Εθνικού Ύμνου» (2001), ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επανέρχεται σε ένα θεατρικό είδος που γνωρίζει να διαχωρίζεται πολύ καλά, να στήνει, να εξελίσσει και να κορυφώνει. Ένα είδος ανάμεσα στο θεατρικό έργο, το ντοκιμαντέρ και τη performance. Αυτή τη φορά με τις «Κομμώτριες/Μεταπολίτευση» ανιχνεύει τους «κραδασμούς» της σύγχρονης πολιτικής Ιστορίας μέσα από προσωπικά βιώματα, αφηγήσεις, συνεντεύξεις, προπόσεις και αναμνήσεις. Ένα δρώμενο από έξι ηθοποιούς – performers που διαπνέεται από λεπτό χιούμορ, νοσταλγία, καυστική σάτιρα και συγκίνηση, στοιχεία που επιτρέπουν στο μεγαλύτερο θεατή να αναπολήσει, στο νεότερο να πληροφορηθεί και όλοι μαζί να νιώσουν μια γλυκιά ζεστασιά, όπως η μαυροκόκκινο vintage ζακέτα με φερμουάρ (που δε λειτουργεί) μας χαρίζει όταν τη φοράμε.
Καθώς μπαίνουν οι θεατές στην αίθουσα ακούγεται off η φωνή του Διονύση Σαββόπουλου από τη συνέντευξή του στη Μαρία Ρεζάν, δίνοντας το στίγμα της εποχής. Ένα μακρόστενο τραπέζι γεμάτο μισογεμάτα και άδεια ποτήρια ‘υποδέχεται’ τους θεατές στη σκηνή του «Θησείου» – γνώριμο και αγαπημένο θέατρο του Μαρμαρινού – ανάμεσα στις δυο αντικριστές εξέδρες, ένδειξη ότι ένα γλέντι, μια διασκεδαστική συγκέντρωση, ένα φαγοπότι βρίσκεται σε εξέλιξη ή δεν τελειώνει ποτέ ή μόλις τελείωσε.
Αυτή η αμφίσημη αίσθηση -ένα μυστήριο- πλανάται κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Όπως το μυστήριο που μπορεί να κρύβει μια περίπλοκη κόμμωση, όταν παραδίδουμε το κεφάλι μας με προσδοκίες στα χέρια της κομμώτριας. Ή όπως το μυστήριο που καλύπτει τα ανύπαρκτα, σήμερα, χέρια της Αφροδίτης της Μήλου, που μας θεωρεί αγέρωχη στο Λούβρο. Τί θα μπορούσε να κρατά η αναδυόμενη θεά;
“Πότε λοιπόν αρχίζει η Μεταπολίτευση; Πότε τελειώνει η Μεταπολίτευση; Τι σημαίνει Μεταπολίτευση;”
Μια κοινωνικοπολιτική διαδρομή με συγκεκριμένη αρχή (η πτώση της Χούντας), αμφιλεγόμενο τέλος και απροσδιόριστης σημασίας. Μια περίοδος που την αγκαλιάζει η συλλογική μνήμη, η οποία ανάλογα με τις προσλαμβάνουσές μας ή τις οπτικές γωνίες αφήγησης αλλάζει μορφές. Ένα σύγχρονο συλλογικό αφήγημαπου ανασυνθέτει η ατομική και η συλλογική εμπειρία και διερευνά την ταυτότητά μας με όλα τα σοβαρά, παράδοξα ή και κωμικοτραγικά συμβάντα που σημάδεψαν εκείνη την εποχή.
Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός, μοναδικός στο να δημιουργεί και να διηγείται ιστορίες, με την πολύτιμη συμμετοχή των ηθοποιών δομούν το «σώμα» του έργου: απαντήσεις σε ερωτηματολόγια, καταγραφή μικρών ή μεγάλων γεγονότων (η βαρύτητα είναι συναισθηματική) τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, αφηγήσεις, εξομολογήσεις.
Η άφιξη του Καραμανλή στην Αθήνα από το Παρίσι η ιστορική ομιλία του Ανδρέα Παπανδρέου στο Σύνταγμα, ο σχοινοβάτης Φιλίπ Πετί διασχίζει την απόσταση μεταξύ των Διδύμων Πύργων της Νέας Υόρκης οκτώ φορές μέσα σε 45 λεπτά, το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, το σκόρπισμα της τέφρας της Μαρίας Κάλλας στο Αιγαίο με κόντρα άνεμο με αποτέλεσμα να «καταπιούν» την υψίφωνο οικαλεσμένοι, ο θάνατος του Ταρκόφσκι, η εμβληματική χειρονομία του Παπανδρέου προς τη Δήμητρα Λιάνη για να κατέβει τις σκάλες του αεροπλάνου, ο θάνατος του Παπανδρέου και η κηδεία του σε ζωντανή μετάδοση από την τηλεόραση και βέβαια το περίφημο «έμαθες τα νέα πατέρα» του Γιώργου Παπανδρέου, το πολυσυζητημένο «tete-a-tete» της Μελίνας Μερκούρη με την Αφροδίτη της Μύλου στο μουσείο του Λούβρου, η πτώση του σιδηρού παραπετάσματος, μια περιπλάνηση στα κρίσιμα σημεία πάνω στο χάρτη της πόλης που αφηγούνται τη Μεταπολίτευση, τραγούδια της για να την καταλάβουμε λίγο καλύτερα…….. Μιανοσταλγική, μελαγχολική και κωμικοτραγική αφήγηση μέσα από μικροιστορίες που διαμορφώνουν τη μεγάλη εικόνα της Μεταπολίτευσης.
Πολύ έξυπνα, ο Μαρμαρινός επέλεξε ηθοποιούς, οι οποίοι γεννήθηκαν μετά την Μεταπολίτευση ή ήταν πολύ μικροί τότε, εκτός από έναν γεννημένο στη Γερμανία το 1961, ο οποίος δεν βρισκόταν στην Ελλάδα το 1974. Ο Μαρμαρινός τους«χρησιμοποιεί» ως αγγελιοφόρους της Μεταπολίτευσης χωρίς να παίρνουν θέση, θετική ή αρνητική, απλώς ή ηθοποιοί δανείζουν το σώμα τους και τη φωνή τους για να καταθέσουν τις εμπειρίες και τις ζωές άλλων. Μια εύλογη εξήγηση στον υπότιτλο που συνοδεύει το έργο: Τζιανγκ – Σιν – Μπι – Σιν – Φαντάσου την καρδιά μου δική σου. Άρα για αυτούς, την αφήγηση της ιστορίας τη διαπερνά η μνήμη, τα ακούσματα από γονείς και συγγενείς, τα διαβάσματα τους αργότερα. Μια εποχή που την σκεπάζει η αχλή του μυστηρίου, της έκπληξης, της συνεχούς αναζήτησης της «αλλαγής».
Αυτό το «όνειρο της αλλαγής» έζησε αλαζονικά μια ολόκληρη γενιά. Μπορεί κάποιοι από τους θεατές να ανήκουν σε αυτή τη γενιά, να έζησαν τα πολύφερνα πακέτα Ντελόρ και να προσέκρουσαν με δύναμη στο παγόβουνο της οικονομικής κρίσης συνειδητοποιώντας ότι τίποτε δεν άλλαξε, μάλλον πολύς θόρυβος έγινε για μια ουτοπία.
Αλλά και οι νεότεροι, παρακολουθώντας την παράσταση, ανακαλύπτουν πτυχές άγνωστες σε αυτούς που μπορεί να τους εντυπωσιάζουν, να τους αφήνουν αδιάφορους ή και να τους βοηθούν να κατανοήσουν σημερινές περίπλοκες καταστάσεις.
Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός, με σκηνοθετική μαεστρία, συνθέτει τη μυθολογία και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα μιας μεταβατικήςεποχής-της Μεταπολίτευσης (τί ήταν το πριν και ποιό είναι το μετά;) χωρίς ίχνος ηθογραφίας, με νοσταλγική επιδεξιότητα, αινιγματική γοητεία, υφέρπον ανατρεπτικό χιούμορ, λοξή κριτική ματιά, πλημμυρισμένη με εμβληματικά τραγούδια της εποχής Μεγάλο ατού της παράστασης οι ερμηνείες της Ηλέκτρας Νικολούζου και του Χάρη Φραγκούλη. Ένα φανταστικό δίδυμο που κινείται μεταξύ σωματικής ακροβασίας και υποκριτικής βιρτουοζιτέ. Σωστοί και δοτικοί οι ηθοποιοί: Μάϊρα Γραβάνη, Χρήστος Κραγιόπουλος, Ανδρομάχη Φουντουλίδου , Adrian Frieling.
Η παράσταση – performance είναι ένα συγκλονιστικό homage στην Μεταπολίτευση, με πολλή μουσική και χορό, που ξυπνά το βουητό των διαδηλώσεων και τα τραγούδια του Θοδωράκη, δείχνει τη νιότη να μας προσπερνά ανελέητα, τα νιάτα να την παρακολουθούν σαν σε «Σινεμασκόπ», με ένα τεράστιο αιωρούμενο ερωτηματικό να σηματοδοτεί το τέλος της.
2000
2.00k
