Το «Kaspar machine», το μεγαλύτερο event της Αθήνας, που επρόκειτο να παρακολουθήσουμε πέρυσι και αναβλήθηκε λόγω κορονοϊού, παρουσιάστηκε φέτος στις 9 και 10 Ιουλίου στον Πολυχώρο Λιπασμάτων (Σιλό) στη Δραπετσώνα, μία ανάσα πριν την επέλαση του τετάρτου κύματος του κορονοϊού.
Το πολυθέαμα «Kaspar machine» αποτελεί το βασικό project στο πλαίσιο του προγράμματος Creative Europe Culture στο οποίο συμμετέχουν τέσσερις χώρες: Ελλάδα, Ιταλία, Ρουμανία και Πολωνία. Στην Ελλάδα, το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από την καλλιτεχνική εταιρεία Labillusions ως Leader και Coordinator σε σύλληψη και σκηνοθεσία Νίκου Χατζηπαπά, με σκοπό να προβληθεί στο δημόσιο χώρο η έννοια του εγκλεισμού, η απρόσωπη εξουσία και η καταναγκαστική εργασία. Μετά από εδώ, το θέαμα «Kaspar machine» θα παρουσιαστεί στη Μόντενα της Ιταλίας και στο Πόζναν της Πολωνίας σε σύλληψη και σκηνοθεσία των συνεργατών των συμβαλλομένων χωρών.
Το «Kaspar machine» είναι ένα πολυθέαμα, μία συνύπαρξη τεχνών: θεάτρου του δρόμου, χοροθεάτρου, θεάτρου, performance, μουσικής, video art και animation.
O Νίκος Χατζηπαπάς επέλεξε τον πλέον ιδεώδη χώρο για να στήσει αυτήν την site specificπαράσταση. Τοποθετεί αυτό το εικαστικό δρώμενο μέσα στην ερημιά μιας βιομηχανικής ζώνης. Ένας οριοθετημένος χώρος από συρματόπλεγμα ανάμεσα στα πανύψηλα Σιλό και τη θάλασσα ορίζει το πεδίο δράσης του «Kaspar machine» μέσα σε ένα δυστοπικό χώρο και χρόνο. Δεκαοκτώ φωτεινες οπές, μέσα από τις οποίες αργότερα αναδύονται οι κυοφορούμενοι δεσμώτες-έγκλειστοι – κλώνοι εργασίας, λευκοντυμένες τροφοί με προτεταμένα σουβλερά στήθη και απρόσωπες μάσκες αποτελούν τις τροφούς των, ενώ λευκοντυμένοι ξυλοπόδαροι επιβλέπουν τις οπές και επιβάλλουν την τάξη, μέχρι να ξεγλιστρήσουν από αυτές οι κλώνοι εργασίας, οι οποίοι παραμένουν έγκλειστοι και υποταγμένοι σε διαταγές και κοπιώδη εργασία. Ώσπου οι έγκλειστοι συγκρούονται με τα ανδρείκελα της εξουσίας (ξυλοπόδαροι) και προσπαθούν να ορθώσουν τείχη διαφυγής. Ωστόσο δεν χρησιμοποιούν τις σκάλες που βρἰσκονται κοντά τους για να το «σκάσουν», αλλά μεταφέρουν τις σκάλες στο κέντρο δράσης του χώρου με αποτέλεσμα, την μοιραία σύγκρουση με τους εκπροσώπους της εξουσίας και τη συντριβή τους.
Το τέλος βρίσκει εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους να παραμένουν έγκλειστοι ατενίζοντας το πανήψυλο και απειλιτικό τείχος των Σιλό, το οποίο κλείνει το οπτικό τους πεδίο και φράζει τις ελπίδες τους, έχοντας στραμμένα τα νώτα τους προς τη θάλασσα, την πιθανή διαφυγή προς την ελευθερία, την ψυχική και πνευματική τους ανάταση. Μια παράσταση με πολλαπλές ερμηνείες και αλληγορικά μηνύματα της οποίας η σφιχτοδεμένη δομή του κειμένου στηρίχτηκε σε αποσπάσματα από τα έργα του Αυστριακού Νομπελίστα συγγραφέα Πέτερ Χάντκε: «Βρίζοντας το κοινό», «Κάσπαρ» και αυτούσιο το κείμενο «Κραυγές Βοήθειας».
Στην αρχή της παράστασης, η φωνή του σκηνοθέτη, ως άλλος Βig brother, επικοινωνεί με το κοινό δίνοντας κάποιες πληροφορίες για το θέαμα που ακολουθεί. Ουσιαστικά «πυροδοτεί» τους θεατές να είναι σε διαρκή εγρήγορση για να συνομιλήσουν με το θέαμα αποκωδικοποιώντας τον περιβάλλοντα χώρο, τη χορογραφία, το κείμενο, τη μουσική, τα κοστούμια, για να εμβαθύνουν στην ουσία του έργου δημιουργώντας ουσιαστικά το προσωπικό τους αφήγημα που αντανακλά τη δική τους βιωτή.
Όλοι οι συντελεστές της παράστασης του Νίκου Χατζηπαπά «υπηρέτησαν» με απόλυτο ζήλο το σκηνοθετικό του όραμα, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό υπερθέαμα με καταπληκτικούς φωτισμούς από τη Βασιλική Γώγου, με σκηνικά ευρήματα από τους Pawel Szkotak, Marta Strzalko και με έξοχη κίνηση – χορογραφία από την Κάλλια Θεοδοσιάδη. Εξαιρετική και η επιμέλεια κίνησης των street performers: Stefano Tè – Teatro Dei Venti όπως και η χαρακτηριστική κατασκευή μασκών από τη Μάρθα Φωκά, η επιβλητική μουσική από τους RajeevArmando Morabito, Sons of Pytagoras και το Video -3D Animation από τον Νίκο Ραδαίο.
Υ.Γ.
Κατηφορίζοντας προς τον χώρο της παράστασης είδα επάνω στο τειχάκι που οριοθετεί το μονοπάτι προς τα Σιλό γραμμένη, πολλές φορές, την φράση: «Αν δεν αντισταθούμε σε κάθε γειτονιά θα βγαίνουμε από το σπίτι μόνο για δουλειά». Μήπως τελικά είμαστε όλοι εν δυνάμει «Kaspar machine»;