«Η όπερα της πεντάρας» : Κριτική της παραστάσης.

Τι είναι η ληστεία μίας τράπεζας, μπροστά στην ίδρυση μίας τράπεζας;
Η μουσικοθεατρική παράσταση των Μπέρτολτ Μπρεχτ – Κουρτ Βέιλ «Η όπερα της πεντάρας» παίζεται στο θέατρο Παλλάς.
Πρόκειται για ένα θεατρικό έργο που γράφτηκε το 1928, ωστόσο ακόμη και σήμερα ενδιαφέρει αλλά και ερεθίζει θεατρικά, αποτελώντας ίσως ένα μοναδικό αριστούργημα, αντιπροσωπευτικό της μπρεχτικής μεθόδου. Στο έργο υπάρχουν δυνατά πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα, αποτελεί μία «παραβολή» ηθικοπλαστικού χαρακτήρα, που αναφέρεται στην αστική ζωή, στην εκμετάλλευση, αλλά και στη μεταμόρφωση των ανθρώπων από θύματα σε θύτες και αντίστροφα. Δεν είναι τυχαίο που ο αστυνόμος Μπράουν συμπεριφέρεται ως κοινός απατεώνας ενώ ο Μακχήθ υιοθετεί τους τρόπους συμπεριφοράς ενός αξιοπρεπούς αστού.
Ο κύριος και η κυρία Πίτσαμ εμπορεύονται τον ανθρώπινο πόνο και βγάζουν το ψωμί τους κυριολεκτικά πατώντας πάνω στην ανθρώπινη συμπόνοια, ενώ από την άλλη βλέπουν ως γελοίες υποθέσεις τα ερωτικά συναισθήματα της κόρης τους και μάλιστα προσπαθούν να τα αναστείλουν, προκαλώντας της ακόμη και πόνο για να το πετύχουν. Από την άλλη, η πόρνη η Τζέννυ στο βωμό του κέρδους και του χρήματος, πουλάει με ευκολία ένα κομμάτι των αναμνήσεών της και των τρυφερών της συναισθημάτων χωρίς τύψεις και ενοχές. Από την άλλη η Πόλλυ, από ένα ρομαντικό κορίτσι, μεταμορφώνεται εν ριπή οφθαλμού σε μία αδίστακτη διαχειρίστρια μίας συμμορίας.

Με κανένα τρόπο η δικαιοσύνη δεν δωροδοκείται για να βγάλει δίκαιες αποφάσεις… (Δωροδοκείται μόνο για να βγάζει άδικες αποφάσεις!)

Πούλα μάνα, αδερφό και αδερφή

Τη δουλειά σου ωραία να κάνεις

Σαν πεθάνεις θα βρεις δικαστή

Μέχρι τότε τη μέρα μη χάνεις

Τι με μέλλει ο θεός αν κοιτά;

Όποιος φάει τον άλλο θα ζήσει.

Η ειρωνεία και η αντίφαση είναι έντονα στοιχεία του συγκεκριμένου κειμένου, μη αφήνοντας στον θεατή το περιθώριο να δημιουργήσει μία σταθερή εικόνα για καμία από τις θεατρικές μορφές που πρωταγωνιστούν στο έργο ή τα γεγονότα που διαδραματίζονται και να ταυτιστεί.

H-OPERA-THS-PENTARAS-PALLAS

Όσον αφορά την παράσταση στο Παλλάς…

Είναι πραγματικά μία από τις πιο όμορφες παραστάσεις που παίζεται αυτή τη στιγμή στα αθηναϊκά θέατρα, καλοδουλεμένη μέχρι λεπτομέρειας, τόσο ερμηνευτικά όσο και στο σκηνικό της στήσιμο.

Ο Γιάννης Χουβαρδάς πραγματικά «ζωγραφίζει» στην σκηνοθεσία και συντονίζει με απόλυτη μαεστρία ένα τσούρμο ετερόκλητων μορφών, δημιουργώντας ένα υπερθέαμα.

Το φουτουριστικό σκηνικό, με τους υπολογιστές και τις μεγάλες κονσόλες, τα φώτα που αλλάζουν χρωματισμό ανάλογα με την εξέλιξη και την σκηνή δημιουργώντας την ανάλογη ατμόσφαιρα, είναι άψογα εναρμονισμένο με την παράσταση. Θα σταθώ στο υπερυψωμένο δάπεδο στο κέντρο της σκηνής που μετατρέπεται στην πορεία -λειτουργώντας σημειολογικά- σε ένα ρινγκ μέσα στο οποίο έρχονται απέναντι το δίκαιο και το άδικο, το νόμιμο και το παράνομο, η ζωή και ο θάνατος, ο έρωτας και το συμφέρον. (Σκηνικά Εύη Μανιδάκη, φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος)

Οι χορογραφίες και η κίνηση από την Αμαλία Μπέννετ αποκαλύπτουν ότι η χορογράφος έχει κάνει μεγάλη σπουδή πάνω στην κίνηση στη θεατρική σκηνή και είναι πραγματικά πολύ επιτυχημένα. Οι χορογραφίες της σύγχρονες, δυναμικές, απόλυτες. Η χορογραφία Μακχήθ – Τζέννυ ιδιαίτερα απαιτητική, καθώς συνδυάζει αργή κίνηση με πολλά μικρά βήματα και κίνηση του κορμού, ενώ και στη συνέχεια όταν σχεδόν όλος ο θίασος καλείται να χορέψει επάνω στην σκηνή, οι επιλογές της εντυπωσιάζουν καθώς δεν κινούνται όλοι πάνω στα ίδια βήματα, αλλά είναι δουλεμένα εντελώς διαφορετικά βήματα και κινήσεις σε μερικούς από τους ηθοποιούς.

Τα κουστούμια της Ιωάννας Τσάμη εντυπωσιακά και απόλυτα εναρμονισμένα στο ζητούμενο της παράστασης, με έντονα εικαστικά στοιχεία, ενώ παράλληλα αφήνουν την άνεση στον ηθοποιό να κινηθεί. (Μην ξεχνάμε ότι και ο ίδιος ο Μπρεχτ ήταν λάτρης των εξεζητημένων θεατρικών κουστουμιών)

Ο Μιχάλης Παπαπέτρου επίσης έχει κάνει σημαντική δουλειά στη φωνητική διδασκαλία λειτουργώντας προς το συμφέρον της παράστασης.

Να σταθούμε και στη μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα που σέβεται το θεατρικό έργο, στέκεται πολύ όμορφα στην σκηνή χωρίς να καταφεύγει σε φθηνούς διαλόγους και γλωσσικές ευκολίες.

Και οι ηθοποιοί…

Ο Χρήστος Λούλης πραγματικά κάνει μία άψογη ερμηνεία τόσο όσον αφορά τα μέρη πρόζας όσο και τα μέρη που απαιτείται σωματική κίνηση ή τραγούδι. Είναι ξεκάθαρο ότι ο ηθοποιός έχει δουλέψει μέχρι λεπτομέρειας το ρόλο του «χτίζοντας» έναν υπέροχο Μακχήθ.

Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη ξεφεύγει από τετριμμένες ερμηνείες και μας εκπλήσσει ευχάριστα, ως κυρία Πίτσαμ, τσαλακώνεται, σατιρίζει, και λειτουργεί επάνω στην σκηνή αριστουργηματικά, ακολουθώντας λεπτές και ιδιαίτερα δύσκολες υποκριτικές τεχνικές. Πραγματική απόλαυση να τη βλέπεις.

Ο Νίκος Καραθάνος ως αφηγητής αλλά και ως αστυνόμος Μπράουν κάνει μία εξαιρετική ερμηνεία, διατηρώντας το μέτρο και το ρυθμό, κλέβει τις εντυπώσεις!

Ο Άγγελος Παπαδημητρίου, ως κύριος Πίτσαμ, αν και χρησιμοποιεί υποκριτικές μανιέρες, δένει υπέροχα με τον υπόλοιπο θίασο.

Η Λυδία Φωτοπούλου πραγματικά μεταμορφώνεται και αποθεώνει την Τζέννυ με το παίξιμό της.

Η Νάντια Κοντογεώργη ίσως είναι λίγο πιο αδύναμη στην πρόζα, όμως οι φωνητικές της ικανότητες στα λυρικά μέρη, πραγματικά δικαιώνουν την επιλογή της για το ρόλο της Πόλλυ.

Η Κίκα Γεωργίου, ως Λούσυ, κάνει μία δυναμική ερμηνεία.

Πολύ ωραία και άψογα εναρμονισμένη και η παρουσία των υπολοίπων ηθοποιών που πλαισιώνουν τον πρωταγωνιστικό θίασο.

Να μην ξεχάσουμε και τη ζωντανή ορχήστρα που δίνει ένα πολύ ξεχωριστό στυλ, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Θοδωρή Οικονόμου.

Πρόκειται για μία παράσταση που απευθύνεται στους λάτρεις του καλού θεάτρου και την συστήνουμε ανεπιφύλακτα.

H OPERA THS PENTARAS - OLOS O 8IASOS

Ταυτότητα Παράστασης

Η όπερα της πεντάρας

Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας

Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς

Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Ενορχηστρωτική επιμέλεια – διεύθυνση ορχήστρας: Θοδωρής Οικονόμου

Δημιουργία βίντεο: Δημοσθένης Γρίβας

Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Σχεδιασμός ήχου: Κώστας Μπώκος

Φωνητική Διδασκαλία: Μιχάλης Παπαπέτρου

Κινησιολογική Επιμέλεια: Αμάλια Μπέννετ

Φωτογραφίες παράστασης: Πάτροκλος Σκαφιδάς

Α’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Νατάσσα Τριανταφύλλη

Β’ Βοηθοί Σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Βαμβούκος, Ιωάννα Μπιτούνη

Α’ Βοηθός σκηνογράφου: Θάλεια Μέλισσα

Β’ Βοηθός σκηνογράφου: Έλλη Σπάνια

Βοηθός ενδυματολόγου: Βασιλική Σουρρή
Πρωταγωνιστούν:

Μακχήθ: Χρήστος Λούλης

Κυρία Πίτσαμ: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη

Κύριος Πίτσαμ: Άγγελος Παπαδημητρίου

Τζέννυ: Λυδία Φωτοπούλου

Αφηγητής, Αστυνόμος Μπράουν: Νίκος Καραθάνος

Πόλλυ: Νάντια Κοντογεώργη

Λούσυ: Κίκα Γεωργίου

Παίζουν οι ηθοποιοί:

Αντίνοος Αλμπάνης, Μιχάλης Αφολαγιάν, Μπάμπης Γαλιατσάτος, Ελίζα Γεροντάκη, Έφη Γούση, Μαριάννα Καβαλλιεράτου, Βασίλης Κουκαλάνι, Ελένη Μπούκλη, Βασίλης Μυλωνάς, Νέστορας Κοψιδάς, Μαρία Νίκα, Γιώργος Τζαβάρας

Μουσικοί:

Πιάνο: Θοδωρής Κοτεπάνος

Κρουστά: Μαρίνος Τρανουδάκης

Κοντραμπάσο: Χάρης Μέρμυγκας

Μπαντονεόν: Κώστας Ράπτης

Σαξόφωνο alto – κλαρινέτο: Σπύρος Νίκας

Φαγκότο: Βασίλης Πριόβολος

Κιθάρες – μπάντζο: Αλέξανδρος Παπαρίζος

Τρομπέτα: Διονύσης Αγαλιανός

Τρομπέτα: Τάσος Βιτσεντζάτος

Τρομπόνι: Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος

Σαξόφωνο σοπράνο: Δημήτρης Χουντής