«H τέχνη της συγγραφής είναι η τέχνη της συμπύκνωσης» είχε πει ο Τσέχοφ: «Ξέρω να μιλάω με συντομία για μεγάλα θέματα» …
”…O Γλάρος του Τσέχωφ ένα έργο σταθμός για το παγκόσμιο θέατρο, καθώς αποτελεί σημείο αναφοράς σε κάθε κοινωνία και εποχή αφού θίγει τις σχέσεις, τα κίνητρα, την ψυχολογία και τις διεκδικήσεις ανθρώπων που αγαπούν, υπηρετούν ή θέλουν να υπηρετήσουν την τέχνη, μέσω της συγγραφής και του θεάτρου..”
”…Βασικό θέμα της παράστασης είναι ο έρωτας αλλά και η δημιουργία, δυο δυνάμεις κεντρομόλες, αλλά και αντίρροπες..”
Αυτές είναι μερικές από τις (εκατοντάδες…χιλιάδες αν ψάξει κανείς για τον Τσέχωφ)σημειώσεις που συχνά ξεφυλλίζαμε στην 7μηνη περίπου προετοιμασία της παράστασης…και θα μπορούσα να γεμίσω κι εγώ άλλες τόσες με τις σημιώσεις και της σκέψεις όλων των μελών της ομάδας…αντί γι’αυτό ομως θα προσπαθήσω πιο άτεχνα και λιγότερο εντυπωσιακά ίσως-αλλα πιο έντιμα σίγουρα- να σας πω 2-3 λόγια για την παράσταση μας κι ελπίζω τελειώνοντας να πω…ναι…Αυτό ήθελα να πω. Λοιπόν αρχίζω…
Να ξεκαθαρίσουμε κατ’αρχήν πως θα μιλήσω πρώτα σαν μέλος της ομάδας και μετά σαν σκηνοθέτης της παράστασης….Κι αν κάποιες στιγμές παρασυρθώ και γίνω πιο…προσωπικός και περιαυτολογήσω ζητώ συγγνώμη προκαταβολικά από την Εβίτα, την Ελένη, τον Σταύρο και τον Τρύφωνα…ξέρω πως θα καταλάβουν και θα με συγχωρήσουν…
“Ο Γλάρος…αυτό ήθελα να πω” είναι ότι πιο βαθειά (και κρυφά) προσωπικό (αλλά όχι κι εξομολογητικό) έχω κάνει στο θέατρο. Η απεγνωσμένη,απελπισμένη προσπάθεια του Κόστια, -κεντρικού(ίσως)ήρωα της ιστορίας…σκόπιμα δεν λέω του έργου…θα σας εξηγήσω πιο κάτω το γιατί-αυτό λοιπόν το βάσανο να υπάρξει μέσα από τον έρωτά του με τη Νίνα, μαζί με τη Νίνα, να συνυπάρξουν κι οι δυο μαζί μέσα από τον έρωτα και την αγωνιώδη λαχτάρα τους για την Τέχνη, την συγγραφή και το θέατρο-και κυρίως με τον “τρόπο” του- ήταν για μένα σαν να διάβαζα σελίδες απότο ημερολόγιο μου ή να ξεφύλλιζα παλιά,ξεχασμένα σχεδόν, άλμπουμ με φωτογραφίες,σημειώματα…τραγούδια κάποτε λατρεμένα… ‘Ετσι λοιπόν όλα αυτά που αποτελούν την…δεύτερη, παράλληλη ”ιστορία” της παράστασης από τα κείμενα που χρησιμοποίησαμε αλλά και τ’αντικείμενα, τα έπιπλα,τα ρούχα (κι εδώ βοήθησε απλόχερα ο από χρόνια πολλά φίλος και συνταξιδιώτης Γιώργος Λιντζέρης) μέχρι το pick-up και τους δίσκους είναι όλα σχεδόν από το σπίτι μου…τη βιβλιοθήκη,την ντουλάπα,τη δισκοθήκη μου…αλλά και εμμονές μου, μανίες μου, παλιά μου “κολλήματα”, φοβίες, μνήμες, θέλω (και ίσως δεν μπορώ), “δάνεια” απο δασκάλους αγαπημένους, φράσεις ή και λέξεις ακόμα απο κείμενα που μ’είχαν “στοιχειώσει” θα ‘λεγα κάποιες εποχές, κάποια ρεφρέν από τραγούδια, αναμνήσεις…όλα αυτά -κι άλλα πολλά- ήρθαν και ξύπνησαν μέσα μου και ζήτησαν να βρουν -επιτέλους- την θέση τους… Είναι ”φίλοι και συμπαραστάτες” χρόνων… Είναι κομμάτια τελικά από τα χρόνια εκείνα που σαν άλλος Κόστια, νέος,τολμηρός, θρασύς – λόγω νεότητος και άγνοιας ίσως…ευτυχώς -ονειροπόλος κι οργισμένος, ρομαντικός κι άλλα πολλά αλλά προπάντων ερωτευμένος ξεκινούσα αυτή την ”περιπέτεια” που λέγεται Θέατρο,Τέχνη, Δημιουργία…Ζωή τελικά….-και ελπίζω να το ψάχνω πάντα- αυτό ψάχνουν σίγουρα αυτά τα τέσσερα νέα παιδιά που αποτελούν την ομάδα HashArt (και εύχομαι να το ψάχνουν πάντα)….Και είναι αυτή ακριβώς η -σχεδόν μαγική- ηλικία και κατάσταση (κοινώς…φάση) που βρίσκονται αυτή τη στιγμή Σταύρος Λιλικάκης,η Ελένη Κουταλώνη, η Εβίτα Αμερικάνου και ο Τρύφωνας Μπάρκας τα υπόλοιπα μέλη δηλαδή της ομάδας κι αυτό… θέλουν να πούν.. και αυτό θέλουμε να πούμε. Κι έτσι φτιάξαμε (με τη σημασία του χειροποίητου και της μαστορικής το ρήμα “φτιιάχνω”) την παράσταση “Ο Γλάρος…αυτό ήθελα να πω” από την ομάδα HashArt…
Oμάδα HashArt λοιπόν… Hash :Ο Τρύφωνας μεταφράζει “Έχεις στο ψυγείο σου δύο αυγά, μια ντομάτα, λίγο τυρί, μια μερίδα μοσχάρι από χθες, φρέσκο κρεμμύδι και μια σακούλα πατάτες. Τί θα έφτιαχνες με αυτά τα υλικά για να φας σήμερα; Οι Άγγλοι αυτό το ονομάζουν hash. Μόνο που εμείς δεν πάμε στο ψυγείο, πάμε στις βιβλιοθήκες μας, στις ταινιοθήκες μας, στις δισκοθήκες μας, στις αποθήκες μας, μέσα κι έξω μας, όπου μπορεί να βρεθεί η πρώτη ύλη για να καλύψουμε την πείνα μας ”’ κι όλοι μας συμφωνούμε απόλυτα μαζί του… Art σημαίνει (η γνωστή σε όλους μας) Τέχνη και Ομάδα είναι η πίστη μου κι οι επιλογές μου, σχεδόν όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με το θέατρο.
- Η ομάδα ξεκίνησε ουσιαστικά μόλις τα παιδιά (Εβίτα Αμερκάνου, Ελένη Κουταλώνη, Σταύρος Λιλικάκης, Τρύφων Μπάρκας ) αποφοίτησαν από τη σχολή (ΠΡΑΞΗ ΕΠΤΑ) όπου συνυπήρξαμε για 3 χρόνια . Τους τελευταίους μάλιστα -12 περίπου- μήνες στο Γ΄ έτος, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε πάνω στο θέατρο του Τσέχωφ που είχε σαν αποτέλεσμα μια ενιαία παράσταση με σκηνές απο τα 4 μεγάλα έργα του με τίτλο “ICH STERBE”.
Αμέσως μετά την αποφοίτησή τους , βρεθήκανε, με βρήκανε, τα είπαμε, τα συμφωνήσαμε και… ξεκινήσαμε. Μετά απο ατελείωτες συζητήσεις, προτάσεις, διαφωνίες, καταλήξαμε να ξεκινήσουμε με την πρότασή μου να…οργανώσουμε όλα αυτά που ήθελαν -που θέλαμε- να πούμε, γύρω απο τον “ΓΛΑΡΟ” του Τσέχωφ ως βασικό κορμό και ιστορία για τα δύο τεράστια και πρωτογενή ζητήματα του θεάτρου (και όχι μόνο) που απασχολούν σχεδόν τον κάθε νέο καλλιτέχνη στο ξεκίνημα της Τέχνης του: τα βάσανα του Έρωτα, της Δημιουργίας (και τελικά ίσως … τη Ζωή και τον Θάνατο). …Για όλα λοιπόν αυτά θελήσαμε να μιλήσουμε στην παράστασή μας και έτσι ο…”Γλάρος”, ήρθε και μας βρήκε σαν φυσικό, σχεδόν, επακόλουθο όλων αυτών των αναζητήσεών μας. Και γιατί πιστεύω πως ο Τσέχωφ για τον ηθοποιό (αλλά και τον θεατή) είναι το μεγαλύτερο σχολείο, το Α και το Ω της υποκριτικής τέχνης. Τι καλύτερο λοιπόν για κάποιον να ξεκινήσει το ταξίδι του στη “σκηνή” έτσι; κι ας βρει μπροστά του κύμματα και φουρτούνες ανυπέρβλητες σχεδόν. Όταν βγει στην απέναντι στεριά, απο ‘κει και μετά θα είναι όλα πιο… εύκολα να τα διαβείς.
Ο Τσέχωφ , ζητάει πάνω απο όλα από τον ηθοποιό , το “μέσα” του, τα τραύματά του, της νίκες του, ό,τι έχει μαζέψει στα κατάβαθα της ψυχής του. Να σταθεί απέναντι του,απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό, απέναντι μας ,απόλυτα ειλικρινής,γυμνός σχεδόν…ο Τσέχωφ δεν αντέχει κι ούτε συγχωρεί τα ψέμματα και τους “θεατρινισμούς”…αυτά τ’αφήνει για την φτωχή καθημερινότητα μας.Ο Τσέχωφ είναι συγγραφέας τόσο ανθρώπινος που καταντάει απάνθρωπος. Και … πιστεύω πως είναι από τους πιο σκληρούς συγγραφείς. Με την μεγαλύτερη αγάπη όμως για τους ανθρώπους (πάνω και κάτω απ’τη σκηνή).
Προσπαθώντας λοιπόν στις πρώτες συναντήσεις της ομάδας να ξεκαθαρίσουμε, να αποφασίσουμε για το τι θα θέλαμε να μλήσουμε, αλλά και το σπουδαιότερο, το πώς ,αφού συζητήσαμε άπειρες ώρες, διάφορες ιδέες , σκέψεις, ανάγκες κλπ, αποφασίσαμε τελικά να στηριχτούμε στον Τσέχωφ… στο Γλάρο (τι πιο καλύτερα, ανθεκτικά και μαζί τρυφερά, στηρίγματα).
Επίσης θέλαμε να σκάψουμε λίγο πιο ….αλλιώς, πιο βαθιά τους ρόλους που επιλέξαμε να ζωντανέψουμε κι έτσι κάποια “άλλα” κείμενα ήταν απαραίτητα. Κι έτσι ήρθαν, σε βοήθειά μας, άνθρωποι αγαπημένοι να μας συντρέξουν .. ο Γιώργος Χειμωνάς, ο Άκης Δήμου, ο Γιάννης Ευσταθιάδης, ο Γιάννης Πάνου αλλά και τόσοι άλλοι απ’όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Ναι…τελικά-για να χρησιμοποιήσω κάποια λόγια του ΑΚΗ ΔΗΜΟΥ που ακούγονται και στην παράσταση(κι εδω θέλουμε να τον ευχαριστήσουμε δημόσια για την ευγενική και γεναιόδωρη παραχώρηση των κειμένων του)
“Αυτή η παράσταση είμαστε εμείς .
Με τα κορδόνια μας λυμένα.
Με τα μάτια μας κατακόκκινα από ξενύχτια ή κλάματα.
Με κάτι αποθηκευμένα μηνύματα στο κινητό , που να μη σώναμε να τα λαβαίναμε.
Με κάτι σκουριασμένα ρεφρέν από κάτι παραλίγο έρωτες.
Με τα παυσίπονα, τ’ αντιβιοτικά και τις βιταμίνες μας.
Με τα λεφτά μας μετρημένα.
Με τα δαχτυλίδια μας σε ξένα χέρια.
Με τον ιδρώτα μας σε ξένες μπλούζες.
Με κάτι βόλτες κάτω από σβησμένα παράθυρα.
Εμείς από τη μέση και πάνω..
…ή από τη μέση και κάτω…
Η βασική μας έγνοια, προσπάθεια και ανησυχία, όσον αφορά τουλάχιστον τον ”Γλάρο” ήταν να προσπαθήσουμε να τον… “ξεσκονίσουμε” απο την “Τσεχωφίλα” που έχει μαζέψει πάνω του πολλά χρόνια τώρα . Κι αν αυτό που λέω ακούγεται κάπως……υβριστικό και αυθάδες, λυπάμαι που το λέω αλλά όλοι πια το ξέρουμε πως έτσι συμβαίνει – ναι …λοιπόν μετά απο 30 χρόνια στο θέατρο… ναι.. τολμώ να το πω και να το κάνω… να το κάνουμε… Και αν κρίνω απο τις αντιδράσεις (απρόσμενα και γοητευτικά συγκινητικές) και τα σχόλια (κολακευτικά εύστοχα και βαθιά) των θεατών , ναι… τα έχουμε καταφέρει.. Ο “διάλογος” ανάμεσα στη “σκηνή” και στην “πλατεία” ‘εχει ξεκινήσει και…καλά κρατεί!Ο ι θεατές φεύγοντας από την παράσταση “παίρνουν μαζί τους” τον Τσέχωφ! Τι μεγαλύτερο “κέρδος” για μια παράσταση; Τελικά…Ναι.. αυτά ήθελα να πω.
2000
2k
