ΑΙΣΧΥΛΟΥ
ΟΡΕΣΤΕΙΑ
Σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς
Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου
Θέατρο Ηρώδου Αττικού
Ώρα έναρξης 21.15 | Διάρκεια παράστασης: 2 ώρες και 30 λεπτά
Προπώληση: http://www.viva.gr/tickets/theater/irodeio/oresteia
Η Ορέστεια σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, έρχεται στην Αθήνα την Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου ώρα 21.00 στο Θέατρο Ηρώδου Αττικού, για μία και μοναδική παράσταση, ολοκληρώνοντας την επιτυχημένη περιοδεία της.
Ο Γιάννης Χουβαρδάς με μια εξαιρετική ομάδα ηθοποιών και καλλιτεχνικών συντελεστών, δημιούργησε μια παράσταση για τη μοναδική σωζόμενη αρχαία τριλογία «Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες», ένα τολμηρό θεατρικό εγχείρημα.
Η παράσταση τοποθετείται στην περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Ελληνικού Εμφυλίου. Θέτει τον αιώνιο Αισχύλο στο σήμερα και μεταφέρει μαγικά τον πρώτο πόλεμο των ελλήνων, τον Τρωικό, μέσα στον χωροχρόνο του τελευταίου ελληνικού πολέμου, του αιματηρού μας εμφυλίου. Ο Ορέστης, ο Αγαμέμνονας, η Κλυταιμνήστρα, η Ηλέκτρα, ο Αίγισθος, η Κασσάνδρα, η Αθηνά και ο Απόλλωνας, βρίσκονται μέσα μας. Είναι εδώ, ζωντανοί. Σε κάθε πόλη και κάθε μέρος, κάθε χωριό μικρό ή μεγάλο αυτού του τόπου, αντιπροσωπεύοντας το βαθύ κοινωνικό βίωμα της συλλογικής μας μνήμης που μια μέρα θα μας απελευθερώσει από τα δεσμά του διχασμού.
Συντελεστές
Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης
Διασκευή, σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Σταυρούλα Σιάμου
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Μακιγιάζ: Άννα Μπαλτζή
Κομμώσεις: Θοδωρής Χριστοδούλου
Φωτογραφίες: Έφη Γούση & Μιχάλης Κλουκίνας
Video trailer: Μιχάλης Κλουκίνας
Βοηθοί σκηνοθέτη: Σύλβια Λιούλιου, Νικολέτα Φιλόσογλου
Βοηθός σκηνογράφου: Θάλεια Μέλισσα
Βοηθός παραγωγής: Αλεξάνδρα Μουζακίτη
Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Παραγωγός: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Διανομή
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης (Ορέστης)
Καρυοφυλλιά Καραμπέτη (Κλυταιμνήστρα)
Νίκος Κουρής (Αγαμέμνων, Τροφός)
Στεφανία Γουλιώτη (Ηλέκτρα, Αθηνά)
Νίκος Ψαρράς (Απόλλων, Πυλάδης)
Άλκηστις Πουλοπούλου (Κασσάνδρα, Πυθία)
Δημήτρης Παπανικολάου (Αίγισθος)
Ιερώνυμος Καλετσάνος (Κήρυκας)
Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης (Φύλακας)
Σύρμω Κεκέ (Κορυφαία)
Χριστίνα Μαξούρη (Κορυφαία, Δούλα)
Πολύδωρος Βογιατζής (Κορυφαίος)
Έγραψαν
Εξαιρετικά καλοστημένη, καλοδουλεμένη και «περιχαρακωμένη» παράσταση. Η ιστορική πλατφόρμα του ’40 έγινε η γέφυρα, η σύνοψη παρελθόντος και παρόντος, ομαλά, δίχως να αφήνει την οποιαδήποτε αμφιβολία, στην υπέροχη μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη και, διαμέσου της διασκευής του σκηνοθέτη, ο οποίος κατάφερε μέσα σε 150′ να «κλείσει» όλη την ουσία και να διηγηθεί την ιστορία χωρίς κενά και παραλείψεις. Χωρίς τον εξαιρετικό θίασο, έναν θίασο πρωταγωνιστών που μοιράστηκε όλους τους ρόλους της τριλογίας (συμπεριλαμβανομένου του Χορού) και ο οποίος λειτούργησε υποδειγματικά, ως ένα σώμα μία ψυχή, σίγουρα η παράσταση θα ήταν άλλη. Η συμβολή των σκηνικών της Εύας Μανιδάκη καθοριστική, ιδιαίτερα όσον αφορά αυτό το «μεγάλο μαγικό κουτί που καταπίνει συνεχώς ζωντανούς και ξερνάει νεκρούς». Μουσικές «εκκενώσεις» που «γδέρνουν» τα αυτιά, σε συνδυασμό με Βέμπο και Μένδρη, το απόλυτα ταιριαστό ηχητικό τοπίο που έφτιαξε ο Σταύρος Γασπαράτος, ενώ δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς τους ήρωες διαφορετικά ντυμένους εκτός από τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη. Εύθραυστες ισορροπίες, υπόγειες ψυχολογικές διαδρομές, πινελιές χιούμορ (το κοίλον μειδίασε αρκετές φορές), ένας κόσμος βίαιος καμωμένος, ωστόσο με λεπτότητα, κυριαρχούν στην ορχήστρα. | Αντιγόνη Καράλη – Έθνος
Υπάρχει μια αδυναμία να συνθέσουμε ένα βολικό σχήμα πρόσληψης και ερμηνείας, που να ξεπερνά τα πρώτα, τυπικά σχόλια και να συνδέει την πρόταση του σκηνοθέτη με την παράδοση του αρχαίου δράματος. Η «Ορέστεια» υπήρξε κατά τη γνώμη μου μια πολύ πυκνή κι ιδιοφυής ακροβασία, πολύ πέρα από τα στερεότυπα με τα οποία υποδεχόμαστε την τριλογία του Αισχύλου, μακριά από τις βεβαιότητες. Η «Ορέστεια» λέει στον Χουβαρδά κάτι που μας διαφεύγει. Οτι σε κάθε νέα εποχή οι Ερινύες θέλουν εκ νέου παραμυθία για να σωπάσουν. Προς το παρόν -και το παρόν μας καθορίζεται εν πολλοίς από τα μεταπολεμικά χρόνια- οι Ερινύες βρίσκονται κουκουλωμένες πρόχειρα κάτω από νάιλον παραπετάσματα, στα σαλόνια. Θεωρώ ότι πολλά μπορούν ακόμα να ειπωθούν για την παράσταση. Το σίγουρο είναι πως η «Ορέστεια» του Γιάννη Χουβαρδά αποτελεί μια λειτουργική πραγμάτευση του μύθου και μαζί η μόνη ουσιαστικά πολιτική απόδοση που διαθέτουμε, μετά βέβαια από τον «Θίασο». | Γρηγόρης Ιωαννίδης – Εφημερίδα των Συντακτών
Η Ορέστεια αποτελεί μια σημαντική ανάγνωση της τριλογίας του Αισχύλου με εξαιρετικές ερμηνείες στο πλαίσιο μιας, σχεδόν, άψογης κατασκευής. Για όλους όσοι έχουν γίνει συνένοχοι των σκηνοθεσιών του Γιάννη Χουβαρδά γνωρίζουν πως οι παραστάσεις του διέπονται από, τρόπον τινά, βασικές αρχές: Επιλέγει και αναδεικνύει τις μεγάλες θεματικές, τους ήρωες αρχέτυπα, συνθέτει άψογες, σκηνικές κατασκευές, προτάσσει τη θεατρικότητα και τις εγκεφαλικές ερμηνείες, ραγίζει το δραματικό περιβάλλον με λεπτές χιουμοριστικές χειρονομίες. Ο Γιάννης Χουβαρδάς, εδώ, μελετά με σεβασμό και προσοχή τον οδηγό επιβίωσης που μας έχει κληροδοτήσει ο Αισχύλος και -μέσα από την σπουδαία μεταφραστική δουλειά του Δημήτρη Δημητριάδη- στέκεται μπροστά στην πεμπτουσία της ανθρώπινης παρουσίας επί Γης: Την πάλη του πρωτόγονου ενστίκτου και της κυριαρχίας του αίματος με την αδιάκοπη προσπάθεια του ανθρώπου να υπάρχει με όρους και κανόνες, κοιμίζοντας τον βάρβαρο εαυτό του στη γονιδιακή λήθη. «Ποιος είναι δίκαιος όταν δεν φοβάται τίποτα;» καταλήγει η θεά Αθηνά στον επίλογο της παράστασης, συνοψίζοντας τη μοίρα ενός ολόκληρου πολιτισμού. Έχουμε μια διαυγή ανάγνωση του έργου∙ όπου ο λόγος αντηχεί ακέραιος. Σε αυτό συμβάλλει και η σύλληψη του Χουβαρδά να μεταφέρει τα αρχαία δεινά των Ατρειδών σε ένα από τα πιο οικεία περιβάλλοντα κρίσης της συλλογικής μας μνήμης: Τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Εμφυλιακή και μετεμφυλιακή περίοδο. Οι ταραχές της εποχής που ζουν ακόμα μέσα σε οικογενειακές αφηγήσεις υπενθυμίζουν την παντοτινότητα των μείζονων θεμάτων του έργου και αξιολογούν ως καίριο το κεντρικό εύρημα της σκηνοθεσίας. | Στέλλα Χαραμή – Το σπίρτο
Μια παράσταση – πρόταση που μέθυσε όλες μου τις αισθήσεις. Μια ανάγνωση τολμηρή και διαφορετική πάνω στο αρχαίο δράμα από τον Γιάννη Χουβαρδά, που «πείραξε» με ζηλευτό τρόπο την Ορέστεια, κάνοντας ιδιοφυείς επεμβάσεις. | Βασίλης Μπουζιώτης – enikos.gr
Σαράντα ένα χρόνια μετά τον Θίασο του Θεόδωρου Αγγελόπολου, μια road movie ταινία με άμεση αναφορά στην Ορέστεια, που διασχίζει χωροχρονικά και κοινωνικοπολιτικά την Ελλάδα, ο Γιάννη Χουβαρδάς επεχείρησε μια αναγωγή της Ορέστειας στην σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδς, τον εμφύλιο, τα μετεμφυλιακά χρόνια, και κάνοντας ένα άλμα, φτάνει στο σήμερα. Ουσιαστικά απετόλμησε μια αποκαθήλωση αυτού του ογκόλιθου της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας μετατρέποντας τον σ’ ένα αστικό δράμα με τρεις πράξεις: Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμένιδες. | Σμαρώ Κώτσια – Θεατρικά Προγράμματα
Ωδή στη νομοτέλεια. Αλύπητα σαρκαστική στο θέσφατο του πάθους και του λάθους.
Όλα μια αλυσίδα. Κρίκοι που ενώνονται και ολοκληρώνουν κύκλους ζωής. Κύκλους Ιστορίας. Κι όλα επαναλαμβάνονται ξανά από την αρχή. Ζωή-παιχνίδι με τη φλόγα. Να πηδάς πάνω από τη φωτιά, Μια τριλογία, “κάδρο” στο ανέφικτο. Η δικαιοσύνη που πάντα πριν εφαρμοστεί θα ψάχνει ένα “παραθυράκι”. Ο έρωτας που πάντα κάνει παιχνίδι με την παρανομία. Η αμαρτία του λάθους αιμοσταγώς να σε καταδιώκει πάντα, χλευάζοντας την αρετή. Η κάθαρση να φέρνει το τέλος, που σε οδηγεί σε μια νέα αρχή, με τα ίδια “πατήματα”. Πόλεμος ο βίος των ανθρώπων. Της κάθε οικογένειας. Πόλεμος και Αρρώστια. Πλάσματα που πίστεψαν πως είναι πάνθεοι. Δεν λύγισαν και κυνήγησαν το ανυπέρβλητο. Και σκόνταψαν και πληγώθηκαν ξανά. Και σηκώθηκαν. Και συνέχισαν. Ο πιο κοντινός μας πόλεμος να αποτελεί στεντόρεια διαχρονικός.. Ένας δίσκος με λικέρ αίματος κι ένας βοσκός, προπομποί της ίδιας της αυτογνωσίας. Όλα στην “Ορέστεια”. “Φευγάτη” οπτική σε πορεία θεάτρου, πίσω από τις ράγες τραίνου ζωής. Ένα θέατρο “μικρόβιο” να σε βάλει σε αναζήτηση εντός σου. Δώδεκα ηθοποιοί με ακριβό τάλαντο σε πλημμύρα δημιουργικότητας. Ένα βράδυ που θα το θυμάσαι. Μη διστάζεις να δοκιμάσεις. Αν δεν το αγγίξεις, πώς θα ξέρεις ότι δεν το ένιωσες; | Γιώργος Παπανικολάου – Rejected
Ο Γιάννης Χουβαρδάς υιοθέτησε οπτικά και μουσικά μια γραμμή που παρέπεμπε στα μαύρα εκείνα του ελληνικού εμφυίου κι έστησε ένα καμβά από εξαιρετικά ευρήματα που έμεινε σημειολογικά συνεπής μέχρι τέλους της παράστασης. Από τα highlights της παράστασης η σχεδόν βουβή και άκρως συγκινητική, τρυφερή σκηνή αναγνώρισης του Ορέστη (ένας άψογος Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης) από την Ηλέκτρα (συγκλονιστική η Στεφανία Γουλιώτη, δυναμική και ως Αθηνά), μέσα από ένα κινησιολογικό παιδικό παιχνίδι παντομίμας, και η «αβάστακτη ελαφρότητα του είναι» της Πυθίας- Άλκηστις Πουλοπούλου στην αρχή και στο τέλος των Ευμενίδων. Δυναμικός, υπερόπτης και σχεδόν αγροίκος, γεμάτος αντρική έπαρση ο Αγαμέμνων του Νίκου Κουρή, σχεδόν βουβός αλλά εκπέμποντας εσωτερικό δυναμισμό, ο συνένοχος Πυλάδης- Νίκος Ψαρράς, μετετράπη σε έξοχο Showman– Απόλλωνα στο τελευταίο μέρος, ενώ ο Ιερώνυμος Καλετσάνος υπήρξε ένας συναρπαστικός εμπαθής Κήρυκας, στηριζόμενος στα 2 του ξίφη-πατερίτσες. Έπαινος και για τους 5 υπόλοιπους ηθοποιούς (Δημήτρης Παπανικολάου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Σύρμω Κεκέ, Χριστίνα Μαξούρη, Πολύδωρος Βογιατζής) που δυναμικά υποστήριξαν τους ρόλους τους, δημιουργώντας μια συμπαγή ερμηνευτικά παράσταση συνόλου. Εξαιρετικός ο μουσικός και ηχητικός σχεδιασμός του Σταύρου Γασπαράτου. Τα σκηνικά της Εύας Μανιδάκη (καταπληκτικό το εύρημα του επίπλου ραδιοφώνου-πικάπ), μαζί με τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη και τον υποβλητικό φωτισμό που επέβαλε ο «μάστορας» Λευτέρης Παυλόπουλος δημιούργησαν μια ατμόσφαιρα που εμένα τουλάχιστον με ταξίδεψε και στον αριστουργηματικό «Κομφορμίστα» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Μια συναρπαστική θεατρική εμπειρία. Μια τολμηρή κι εμπνευσμένη ανάγνωση. | Αχιλλέας Ψαλτόπουλος – Κουλτουρόσουπα
2000
2k
