Το έργο του Γρηγόριου Ξενόπουλου «Στέλλα Βιολάντη» (Έρως Εσταυρωμένος) παίζεται στη θεατρική σκηνή «Χώρα».
Το έργο πρωτοτυπώθηκε στο περιοδικό Παναθήναια το 1901 από τον Γρηγόριο Ξενόπουλο, ενώ ο συγγραφέας το 1909 το διασκεύασε σε θεατρικό έργο. Αφορμή για τη συγγραφή του υπήρξε η ανάμνηση ενός περιστατικού που είχε συμβεί λίγα χρόνια νωρίτερα από τη συγγραφή του στην Αθήνα: δυο αδέρφια που σκότωσαν την αδερφή τους στο ξύλο γιατί είχε ερωτευθεί κάποιον που η οικογένεια δεν ήθελε. Σε συνδυασμό με άλλες παρόμοιες ιστορίες που είχαν συμβεί στη Ζάκυνθο και την Πάτρα ο συγγραφέας είχε το κατάλληλο υλικό για να γράψει το διήγημά του. Στο θεατρικό έργο έχει ενταχθεί και το ποίημα του Κωστή Παλαμά Ψυχή και θρήνος το οποίο ο ποιητής εμπνεύστηκε όταν διάβασε το διήγημα του Γρηγόριου Ξενόπουλου. Την ηρωίδα έχουν σφραγίσει με τις ερμηνείες τους η Μαρίκα Κοτοπούλη, η Κυβέλη, η Ελένη Παπαδάκη, η Μαίρη Αρώνη, η Ελένη Χατζηαργύρη, η Νίκη Τριανταφυλλίδη, Υβόννη Μαλτέζου. Φέτος ανεβαίνει 40 χρόνια μετά από τo τελευταίο ανέβασμα σε αθηναϊκή σκηνή (1977)
Η Στέλλα Βιολάντη, κόρη του Ζακυνθινού μεγαλέμπορου Παναγή Βιολάντη, ενδίδει στην ερωτική πολιορκία ενός ξεπεσμένου ευγενούς, του Χρηστάκη Ζαμάνου, ζώντας μέσα στη γλυκιά πλάνη των αισθημάτων της και χωρίς να υπολογίσει την αδυσώπητη αντίδραση του ασφυκτικού αστικού περίγυρου των αρχών του 20ου αιώνα. Σε μια χρωμαστιστή κόλλα χαρτί του απαντά «εΕμαι δική σου. Αγάπα με». Αυτό είναι το έγκλημά της για το οποίο θα πληρώσει πολύ ακριβά. Ο ερωτάς της θα είναι μαρτυρικός. Έρως Εσταυρωμένος.
Στο έργο διακρίνουμε έντονη την αντιπαλότητα ανάμεσα στον αυταρχικό πατέρα και την Στέλλα που με αφορμή τον έρωτά της για τον Χρηστάκη, προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της και να λειτουργήσει ως ένα ανεξάρτητο πρόσωπο που παλεύει για την ελεύθερη βούληση και την ισότιμη θέση του στην κοινωνία. Μέσα από τον εμμονικό της έρωτα κάνει τη δική της επανάσταση κόντρα στο κατεστημένο, τα ήθη και τος αρχές της μικρής κοινωνίας της Ζακύνθου της χρονικής περιόδου του 1900. Δεν αντιμετωπίζει ως εχθρό της το θάνατο αλλά ως πράξη λυτρωτική και ηρωική απέναντι στην καταπίεση και την υποτέλεια, το πεπρωμένο μιας γυναίκας εκείνη την εποχή.
Ο Γιώργος Λύρας προσεγγίζει με λυρικότητα και ρομαντισμό το δράμα, και δημιουργεί μία απόλυτα ατμοσφαιρική παράσταση χωρίς να βασίζεται τόσο σε εφέ αλλά κυρίως στις ερμηνείες των ηθοποιών. Παρόλα αυτά, μία μικρή ένσταση υπάρχει σε κάποια σύντομα χρονικά σημεία της παράστασης όπου ο σκηνοθέτης δεν κατάφερε να επιβάλλει τη γραμμή του απόλυτα στους ηθοποιούς και εκείνοι καταφεύγουν σε ερμηνευτικές ευκολίες.
Τα σκηνικά και τα κουστούμια από τον Απόλλωνα Παπαθεοχάρη βασίζονται στην καλαισθησία και εναρμονίζονται με την εποχή που διαδραματίζεται η παράσταση. Το αφαιρετικό σκηνικό λειτουργεί ως ιδανικό πλαίσιο του δράματος και το τραπέζι στο κέντρο της σκηνής πέρα από σημείο συγκέντρωσης των τάσεων και των απόψεων των μορφών, χρησιμοποιείται και ως υπερυψωμένη σκηνή όπου κορυφώνεται το δράμα.
Οι φωτισμοί του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου ατμοσφαιρικοί απόλυτα προσαρμοσμένοι στις ανάγκες της παράστασης.
Η μουσική από τον Αντώνη Παπακωνσταντίνου, διακριτική ενισχύει την ατμοσφαιρικότητα της παράστασης.
Η Ευγενία Δημητροπούλου ως Στέλλα Βιολάντη, είναι εξαιρετική. Ερμηνεία λιτή και απέριττη, με τις ανάλογες εντάσεις στα σημεία που χρειάζεται. Συνδυάζει άψογα τη νεανική παρορμητικότητα με την ώριμη γυναικεία φύση που έρχεται να μεταμορφώσει την ψυχή της θεατρικής μορφής.
Ο Δημήτρης Παπανικολάου ως Παναγής Βιολάντης, το έτερο άκρο της αντιπαλότητας, ερμηνεύει με τελειότητα έναν αυταρχικό πατέρα που προάγει την κοινωνική του εικόνα, παραγκωνίζοντας τα συναισθήματα και τα πάθη. Λειτουργεί με μέτρο και δίνει μία εντυπωσιακή ερμηνεία.
Η Ηλιάνα Γαϊτάνη, ως θεία Νιόνια, σε κάποια σημεία ξεφεύγει από την σκηνοθετική γραμμή, ωστόσο η ερμηνεία της είναι ενδιαφέρουσα.
Εξίσου ενδιαφέρουσες και μετρημένες είναι και οι ερμηνείες των Νεκταρία Γιαννουδάκη
Ηλία Λατσή, Μάρκου Παπαδοκωνσταντάκη, Αθηνάς Σακαλή.
Σε γενικές γραμμές πρόκειται για μία πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση που προσεγγίζεται με μία σύγχρονη ματιά.
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λύρας
Σκηνικά-κοστούμια: Απόλλων Παπαθεοχάρης
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου
Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου
Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργια Πιερρουτσάκου
Βοηθός παραγωγής: Λιάννα Ανδρικοπουλου
Διανομή: (αλφαβητικά)
Νιόνια: Ηλιάνα Γαϊτάνη
Μαρία Βιολάντη: Νεκταρία Γιαννουδάκη
Στέλλα Βιολάντη: Ευγενία Δημητροπούλου
Νταντής: Ηλίας Λατσής
Χρηστάκης Ζαμάνος: Μάρκος Παπαδοκωνσταντάκης
Παναγής Βιολάντης: Δημήτρης Παπανικολάου
Ασημίνα: Αθηνά Σακαλή
Παραστάσεις :
Δευτέρα: 21:00
Τρίτη: 21:00
Εισιτήρια :
Γενική είσοδος: 15 ευρώ
Εξώστης: 12 ευρώ
Μειωμένο: 12 ευρώ
Θέατρο Χώρα
Αμοργού 20,
Κυψέλη, Αθήνα
Τηλ. Ταμείου: 2108673945
2000
2k
