Φεστιβάλ Αθηνών 2015
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ
Ιούλιος Καίσαρας
Σκηνοθεσία Cezaris Graužinis
23-24 Ιουλίου 2015, στις 21:00
Πειραιώς 260 | Κτίριο Η
Τιμές εισιτηρίων: 20€ | 15€ (μειωμένο) | 10€ (φοιτητικό) | 5€ (άνεργοι, ΑΜΕΑ)Πληροφορίες – εισιτήρια: www.greekfestival.gr
Ο γνωστός Λιθουανός σκηνοθέτης Cezaris Graužinis σκηνοθετεί και παρουσιάζει τον Ιούλιο Καίσαρα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015, με μια ομάδα εξαιρετικών ηθοποιών για δύο μόνο παραστάσεις στις 23 και 24 Ιουλίου.
44 π.Χ. Η Ρώμη είναι σε αναβρασμό. Το «αβγό του φιδιού» επωάζεται και εκκολάπτεται στη Σύγκλητο. Αλλεπάλληλες συνωμοσίες, δολοφονίες, βία και διαπλοκή. Και στο παρασκήνιο ένας λαός που έχει μετασχηματιστεί σε όχλο, χειραγωγούμενος από δημαγωγούς πολιτικούς. Η ρωμαϊκή Σύγκλητος καλωσορίζει τον Γάιο Ιούλιο Καίσαρα, ο οποίος επιστρέφει θριαμβευτής από την εκστρατεία στη Γαλατία. Ο λαός πανηγυρίζει, τον καλωσορίζει και προετοιμάζεται για τη στέψη του ως βασιλιά. Την ίδια στιγμή, ο Κάσσιος, ως μέλος της Γερουσίας, προσπαθεί να πείσει τον Βρούτο ότι εφόσον οι υποστηρικτές του Καίσαρα έχουν αυξηθεί υπερβολικά και πρέπει να δολοφονηθεί…
Ο Cezaris Graužinis προσεγγίζει τη σαιξπηρική τραγωδία με φόντο το ηθικό κενό, αλλά και την «κουλτούρα του φόβου» που ενδημούν στον σύγχρονο Δυτικό κόσμο του 21ου αιώνα. Μέσα από τον σαρκασμό των πολιτικών μεθοδεύσεων αναστοχάζεται πάνω στα ζητήματα εξουσίας, αλλά και επίλυσης των συγκρούσεων που τέθηκαν από τον μεγάλο ελισαβετιανό δραματουργό.
Μετάφραση: Μίνως Βολανάκης
Σκηνοθεσία: Τσέζαρις Γκραουζίνις
Δραματουργική επεξεργασία: Τσέζαρις Γκραουζίνις – Μάρω Παπαδοπούλου
Σκηνικά -κοστούμια: Κέννυ Μακλλέλαν
Μουσική: Martynas Bialobžeskis
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάγδα Κόρπη
Βοηθός ενδυματολόγου: Ανθούλα Μάμαλου
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Κατσουλιέρη
Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ
Παίζουν οι ηθοποιοί (αλφαβητικά)
Παναγιώτης Αθανασόπουλος, Αφροδίτη Αντωνάκη, Γιώργος Γάλλος, Δημοσθένης Ελευθεριάδης, Δημήτρης Ήμελλος, Αλέξανδρος Λογοθέτης, Κώστας Μπερικόπουλος, Μάρω Παπαδοπούλου, Χρήστος Σαπουντζής, Γιάννης Στάνκογλου, Συμεών Τσακίρης.
Εκτέλεση παραγωγής:Highway Productions-Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Βοηθός παραγωγής: Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Ο Ιούλιος Καίσαρ είναι ένας πολιτικός ηγέτης με υψηλές φιλοδοξίες, που στόχο έχει να γίνει δικτάτορας. Η ορμητική του καριέρα και η μεγαλόπρεπη δημοτικότητα του στο λαό, καταδικάζει την πολιτική ελίτ σε μία κατάσταση διαρκούς ταπείνωσης, παρακμής και απόγνωσης… Αυτοί, τους οποίους ο Καίσαρ συγκαταλέγει ανάμεσα στους πιστούς συντρόφους του, αρχίζουν να προετοιμάζουν την συνωμοσία για την δολοφονία του. Το πραγματικό κίνητρο της -η ζήλια- επιμελώς καλύπτεται με τα τετριμμένα υποκριτικά επιχειρήματα μιας ιδεολογίας που ευαγγελίζεται ότι «υπηρετεί το Έθνος»… Ο «Ιούλιος Καίσαρ», η μεγάλη Σαιξπηρική «πολιτική τραγωδία», στο πλαίσιο της παρούσας στιγμής, εμπνέει ένα σαρκαστικό στοχασμό πάνω στις μεθόδους και στις συνήθειες της ανθρώπινης πολιτικής πρακτικής. Μέσα σε ένα κλειστοφοβικό ιδιωτικό χώρο συναντήσεων της κυρίαρχης ελίτ, τα πιο πρωτόγονα ανθρώπινα ένστικτα, μετατρέπονται παραδόξως, στις πιο εκλεπτυσμένες ιδεολογίες. Ο φόβος μεταλλάσσεται σε κυνισμό, η υποκρισία γίνεται ο κανόνας και η απάτη θεωρείται αρετή. Στον σύγχρονο κόσμο της υψηλής τεχνολογίας, της Επιστήμης και της Τέχνης, οι ψυχολογικοί μηχανισμοί στην υπηρεσία της πάλης για εξουσία, παραμένουν απελπιστικά αρχαϊκοί και εξακολουθούν να βασίζονται στην «ηθική των πιθήκων». Στην αλλόκοτη πολιτική «κουζίνα», όσο περνά ο καιρός, τα «καρυκεύματα» αλλάζουν συνεχώς, αλλά τα βασικά συστατικά – αίμα και τεστοστερόνη – παραμένουν τα ίδια. Μαζί με τους ηθοποιούς μου, οπλισμένοι με χιούμορ και συμπάθεια, προσπαθούμε να μπούμε σε ένα ζοφερό κόσμο, σε μια αναμφίβολα διασκεδαστική περιοχή, που συνηθίζουμε να αποκαλούμε: «A men’s world». Aς γίνει η παράσταση μας ο απολογισμός της περιπετειώδους εξερεύνησής μας.
Cezaris Graužinis
* Ο Cezaris Graužinis γεννήθηκε το 1967 στο Vilnius της Λιθουανίας και σπούδασε υποκριτική και σκηνοθεσία στη Μόσχα, στο Κρατικό Ινστιτούτο Θεάτρου ΓΚ.Ι.Τ.Ι.Σ. To 1993 εκπαιδεύτηκε στη μέθοδο Suzuki από τον ίδιο τον Tadashi Suzuki στην Ιαπωνία. Από το 2003 είναι ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της ανεξάρτητης θεατρικής ομάδας «cezario grupe» με έδρα το Vilnius, η οποία τιμήθηκε επανειλημμένα με κρατικά και άλλα βραβεία. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου «Virus» στο Ελσίνκι (2007-2008) και έχει διδάξει υποκριτική και τη μέθοδο Suzuki στην Σουηδία, στην Φιλανδία και σε πολλά διεθνή σεμινάρια υποκριτικής. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει σκηνοθετήσει σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Φιλανδία, η Σουηδία, η Σλοβενία, η Κροατία, οι Νήσοι Φερρόες, η Πολωνία και η Ελλάδα. Ενδεικτικά έχει σκηνοθετήσει: «Χειμωνιάτικο παραμύθι», «Ημέρωμα της Στρίγγλας», «Άμλετ», «Βασιλιά Ληρ», «Μακμπέθ» του Σαίξπηρ, «Attempts on her Life» του Kριμπ, «Aραβικές Νύχτες» του Σίμμελπφένιχ, «Τρείς Αδελφές» του Τσέχωφ, «Βόυτσεκ» του Μπύχνερ, «Η δεύτερη έκπληξη του Έρωτα» του Μαριβό κ.α. καθώς και τα δικά του έργα «Lithuania’s Day», «All or Nothing», «Kisses, Oscar…» κ.α. με το “cezario grupe”. Στην Ελλάδα πρωτοεμφανίστηκε με το «Δάφνης και Χλόη, Ταξίδι Αναψυχής» στο Θέατρο Πορεία, για το οποίο απέσπασε το Βραβείο Σκηνοθεσίας Κάρολος Κουν 2007. Στη συνέχεια σκηνοθέτησε το «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Σ. Μπέκετ για το Φεστιβάλ Αθηνών το 2008. Παρουσίασε το «Ζορμπάς, η πραγματική ιστορία» για το ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, το 2009. Ακολούθησε συνεργασία με το Κ.Θ.Β.Ε. με την παράσταση «Déjà vu», που ήταν υποψήφια για το Βραβείο Κουν διεθνούς ρεπερτορίου, 2010. Έγραψε και σκηνοθέτησε τον κωμικό μονόλογο «Ντε Σαντ. Στη Ζυστίν» που παρουσιάστηκε στην Αθήνα το 2010&11 καθώς και στο Διεθνές Φεστιβάλ Μονολόγων Monobaltija, στο Κάουνας, το 2012. Σκηνοθέτησε τον «Οιδίποδα Τυραννο», σε μια συμπαραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Βόλου, του Φεστιβάλ Επιδαύρου και της Αρτivities, το καλοκαίρι του 2012, για τον οποίο απέσπασε και πάλι το Βραβείο Κουν στην κατηγορία Αρχαίου Δράματος. Διασκεύασε και σκηνοθέτησε τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας, το 2012-13.
«Καταρχάς, να σας ομολογήσω ότι, παρόλο που συχνά οι κριτικοί αποκαλούν τις παραστάσεις μου πολιτικές, εγώ δεν κάνω πολιτικό θέατρο. Αν μια παράσταση έχει πολιτικές δεσμεύσεις, δεν μπορεί παρά να είναι μια κακή παράσταση, καθώς εξυπηρετεί κάποιου είδους προπαγάνδα. Αυτή είναι μια πολιτική θέση μου όσον αφορά τη δουλειά μου. Τώρα, όσον αφορά τον Ιούλιο Καίσαρα, το σημερινό περιβάλλον δεν μπορεί κατά τη γνώμη μου να συγχρονιστεί με το ιδεαλιστικό κομμάτι του έργου, καθώς, σύμφωνα με την κλασική ερμηνεία, ο Βρούτος είναι ένας ιδεαλιστής. Αλλά αυτό είναι το πρόβλημα σήμερα, καθώς δεν υπάρχει χώρος για ιδεαλισμό στη σύγχρονη πολιτική. Δεν βλέπω πουθενά ιδεαλισμό και δεν υπάρχει περίπτωση ένα ιδεαλιστής να συμμετέχει στην πολιτική. Πάντως, ένας από τους λόγους που με τράβηξε το έργο είναι ότι με έκανε να στοχαστώ και να αναστοχαστώ περί του ιδεαλισμού στην εποχή μας. Θεωρώ ότι πρόκειται για ένα πολύ συγκινητικό δράμα. Όσο ακόμα βρίσκομαι σε πρόβες δεν τολμώ να πω ποιο ήταν το κίνητρό μου. Ας πούμε το ένστικτο! Η διαδικασία των προβών είναι για μένα παράλληλα και μια διαδικασία που με βοηθάει να καταλάβω τι πραγματικά με τράβηξε στο έργο. Πάντως, ένα πιθανό κίνητρο ήταν όντως το γεγονός ότι η πολιτική παίζει μεγάλο ρόλο στη ζωή, έχει αντίκρισμα στη ζωή του καθενός μας. Η ειρωνεία είναι ότι οι μέθοδοι, η τεχνολογία, οι κανόνες και ο τρόπος που δρουν οι πολιτικοί δεν απέχουν από αυτούς μιας αγέλης μπαμπουίνων. Είναι ακριβώς το ίδιο, σαν τις σχέσεις που αναπτύσσονται σε μια φυλή της ζούγκλας, και νομίζω ότι η κοινωνία έχει να επιδείξει μεγαλύτερη πρόοδο και σκέψη απ’ ό,τι οι πολιτικοί και οι συνήθειές τους. Δουλειά μου, αρχικά, είναι να συγκινήσω το κοινό, ώστε να ταυτιστεί με κάποιους χαρακτήρες και να γελάσει μαζί τους. Αυτό είναι το βασικό μου μέλημα σε κάθε παράσταση. Αντιμετωπίζω το έργο ως μια πολύ σαρκαστική μαύρη κωμωδία. Άλλωστε, όταν έχω να κάνω με έργο που καταλήγει σε τραγωδία, συνηθίζω να το δουλεύω σαν να πρόκειται για κωμωδία. Από την άλλη, δεν μπορεί να είναι κωμωδία, γιατί τότε σε ποιο είδος ανήκει η πολιτική σήμερα; Παρακολουθούμε τα τεκταινόμενα, δεν γνωρίζουμε και πολλά, με ποιον τρόπο είναι σχεδιασμένα όλα αυτά, πληροφορούμαστε ό,τι πληροφορούμαστε από την τηλεόραση και από το Ίντερνετ και όλο αυτό μοιάζει με μια ατέρμονη σαπουνόπερα. Οπότε, σε ποιο είδος ανήκει; Ούτε τραγωδία είναι, ούτε λυρικό δράμα. Πρόκειται για κωμωδία και δεν ξέρω ποιος θα διαφωνήσει με αυτό! Αν ο Ιούλιος Καίσαρας είναι πολιτικό έργο λοιπόν, μπορεί να είναι και μια κωμωδία. με απασχολεί κανένα χάσμα, επειδή δεν είναι ακριβές αν πω ότι θα προσπαθήσω να το τοποθετήσω σε σύγχρονο περιβάλλον. Δεν βρίσκω ενδιαφέρον το να ψάξω για στοιχεία που θα μου θυμίσουν το σήμερα. Με ενδιαφέρουν διαχρονικά πράγματα, να ανακαλύψω μέσα από τον Σαίξπηρ τη σημερινή πραγματικότητα και σε σχέση με το παρελθόν τι είναι αιώνιο και οικουμενικό. Ντύνω τους ηθοποιούς μου με σύγχρονα κοστούμια πολιτικών, ώστε να είναι αναγνωρίσιμοι. Αυτό δεν σημαίνει ότι νιώθω καθήκον μου να τοποθετήσω τον Ιούλιο Καίσαρα στο σήμερα. Είναι περισσότερο ένα τρικ που καλεί το κοινό σε ένα παιχνίδι ή μια σκέψη πάνω στη διατήρηση των παλιών συνηθειών των ανθρώπων, αυτό που αποκαλώ πολιτική ζωή. Εξακολουθεί να με κατατρέχει η ιδέα ότι για πολλά χρόνια η πολιτική στρατηγική δεν έχει κάνει καμία πρόοδο. Μάλιστα, γίνεται όλο και πιο χειριστική μέσω της εξέλιξης των μέσων ενημέρωσης. Οι μέθοδοι των ανθρώπων για να προστατεύουν τον εαυτό τους από το χάος και οι τρόποι που οργανώνουν αυτές τις μεθόδους είναι πολύ παλιοί, αρχαϊκοί, και αμφιβάλλω αν είναι σωστοί. Με ενδιαφέρουν οι παράδοξες ιδέες κάποιων παράξενων τύπων που λένε ότι πρέπει σιγά-σιγά να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και να προχωρήσουμε την πολιτική διαδικασία στο πεδίο της πνευματιστικής ζωής και της τέχνης. Αλλιώς, υπάρχει πολιτική σήμερα; Λειτουργεί ή δεν είναι παρά ένα πεισματωμένο σύστημα που δεν λέει να υποχωρήσει; Ο Σαίξπηρ με βοηθάει να κοιτάξω το φαινόμενο από πολύ ψηλά και μέσα στο γενικότερο context του κόσμου.
Από τη συνέντευξη του Cezaris Graužinis στον Χρήστο Παρίδη, LIFO 7.5.2015
Εισιτήρια για τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ μπορείτε να εξασφαλίσετε: Online με χρέωση πιστωτικής κάρτας στην ιστοσελίδα www.greekfestival.gr. Τηλεφωνικά με χρέωση πιστωτικής κάρτας στο 210.3272000 καθημερινά (και Κυριακές) 9:00 – 21:00. Από τα εκδοτήρια του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου. Από τα Βιβλιοπωλεία ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ, τα Καταστήματα PUBLIC, τα Βιβλιοπωλεία Ιανός και τα Reload Stores. Κεντρικά εκδοτήρια Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου: Πανεπιστημίου 39 (εντός στοάς Πεσμαζόγλου).. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή: 9:00-17:00, Σάββατο: 9:00-15:00. Εκδοτήρια εισιτηρίων λειτουργούν σε όλους τους χώρους των εκδηλώσεων και ανοίγουν δύο ώρες πριν την ώρα έναρξης των παραστάσεων. Εξυπηρετούν μόνο την παράσταση της ημέρας.
2000
2k
