H μεγάλη χορογράφος και δασκάλα Μαρία Χορς.

Η εμβληματική χορογράφος των τελετών Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας, η εμβληματική δασκάλα πολλών Ελλήνων χορευτών και χορογράφων, η συνεργάτις του Μινωτή, του Τσαρούχη και της Κάλλας άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 94 ετών, στις 16 Σεπτεμβρίου του 2015, προκαλώντας μεγάλη συγκίνηση στον χώρο του χορού αλλά και του θεάτρου…

Η Μαρία Μ. Χορς Παναγιωτοπούλου γεννήθηκε στον Πειραιά. Φοίτησε στη Σχολή της Κούλας Πράτσικα και πήρε δίπλωμα του επαγγελματικού τμήματος (φοίτηση τετραετής). Παρακολούθησε μαθήματα χορού στο εξωτερικό με κορυφαίους του είδους, όπως Κρώϊτσμπεργκ, Κλάντεκ, Βίγκμαν, Σόκολο κ.α. Παράλληλα σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οργάνωσε το τμήμα ρυθμικής και γυμναστικής στο Λύκειο Ελληνίδων, όπου και δίδαξε επί σειρά ετών. Υπήρξε επί πολλά χρόνια μέλος της χορευτικής ομάδας Πράτσικα, όπου χόρεψε και ως σολίστ σε παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διδάσκει εκφραστική κίνηση, χορό και αυτοσχεδιασμό επί 40 χρόνια στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, καθώς και επί 10 χρόνια το ίδιο μάθημα στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών. Δίδαξε επίσης στο Θεατρικό Εργαστήρι του Σπύρου Ευαγγελάτου καθώς και στο Στούντιο της Λυρικής Σκηνής.

Ως χορογράφος παρουσίασε καθαρά χορευτικές εργασίες σε παραστάσεις όπου χόρευε και η ίδια. Στο Εθνικό Θέατρο εργάστηκε ως μόνιμη χορογράφος πάνω από 30 χρόνια. Χορογράφησε πάρα πολλές παραστάσεις σε κάθε είδος θεάτρου, καθώς και πάνω από 120 διαφορετικές χορογραφίες σε 30 αρχαίες τραγωδίες (Αισχύλου, Σοφοκλή, Ευριπίδη), τραγωδίες που παρουσιάστηκαν σε πολλά αρχαία θέατρα (Επίδαυρο, Δωδώνη Φιλίππους), σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, καθώς και σε Ιαπωνία, Κίνα, Καναδά, Αμερική, Ρωσία. Χορογράφησε στο Φεστιβάλ της Βιτσέντζα της Ιταλίας, στο περίφημο θέατρο Ολύμπικο, τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή και τη Μήδεια του Ευριπίδη, με σκηνοθέτη τον Α.Μινωτή και σκηνογράφο τον Γ.Τσαρούχη. Στην Επίδαυρο, με τους ίδιους συντελεστές, χορογράφησε τη Μήδεια του Κερουμπίνι. Η ίδια όπερα ανέβηκε στη Σκάλα του Μιλάνου, όπου έκανε τη χορογραφία, με πρωταγωνίστρια τη Μαρία Κάλλας.

Μετείχε στην ομάδα της Κούλας Πράτσικα το 1936 για πρώτη φορά, ως μία από της Ιέρειες της Τελετής Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας. Έχει επί σειρά Ολυμπιάδων, από το 1964 ανελλιπώς, χορογραφήσει την Τελετή της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας, με χορεύτριες και ηθοποιούς, και ορισμένες φορές και με χορό εφήβων. Κάθε φορά η Τελετή ανανεώνεται με νέα στοιχεία μουσικά και χορευτικά.

Δίδαξε εκφραστική κίνηση, χορό και αυτοσχεδιασμό στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου από το 1964, καθώς επίσης στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών (1982-92). Δίδαξε στο Θεατρικό Εργαστήρι του Σπύρου Ευαγγελάτου, στο Στούντιο της ΕΛΣ και συνεργάστηκε με το Εμπειρικό Θέατρο των Μινωτή/ Παξινού, το Αρχαίο Αττικό Θέατρο του Αλέξη Δαμιανού, το Θέατρο Ουτοπία και την Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης. Δημιούργησε χορογραφίες που παρουσίασε η ίδια.

Ως χορογράφος στο αρχαίο δράμα πρωτοεμφανίστηκε το 1956 (Ιφιγένεια εν Ταύροις, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά) και το 1958 (Οιδίπους επί Κολωνώ, Επίδαυρος). Το διάστημα 1958-93 χορογράφησε για το Εθνικό Θέατρο περίπου 50 παραστάσεις αρχαίου δράματος που δόθηκαν σε Ελλάδα, Ευρώπη, Ιαπωνία, Κίνα, Καναδά, Αμερική, Ρωσία. Το 1936 συμμετείχε στην Τελετή Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας και, από το 1964, τη χορογράφησε επί σειρά Ολυμπιάδων. Τιμήθηκε από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (1997). Της απονεμήθηκαν το βραβείο «Κούλα Πράτσικα», Ο Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα (2000) και το Μετάλλιο της Πόλης των Αθηνών (2002). Δημιούργησε χοροδραματικά εμβόλιμα για δύο παραστάσεις όπερας της ΕΛΣ: Μήδεια [Medea/Médée] (Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 1961) και Κασσιανή του Γεωργίου Σκλάβου (Ολύμπια, 1972-73). Η κηδεία της Μαρίας Χορς έγινε την Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου στο Α΄Νεκροταφείο Αθηνών.